De mooiste sterrenhemel van Nederland
TexelNU neemt je mee naar het heelal
Vrijwel nergens in Nederland kun je zoveel sterren zien als op Texel. En helemaal op een mooie wolkenloze avond! Dus ga vannacht als het goed donker is maar eens lekker romantisch naar de hemel zitten staren. Zoek de sterren! TexelNU neemt je mee naar het heelal.
De winter is misschien niet het eerste seizoen waar je aan denkt bij een avondje buiten, maar juist in deze tijd van het jaar is de sterrenhemel boven Texel op haar allermooist.
Terwijl de nachten lang en stil zijn, fonkelen duizenden sterren boven het eiland. Het frisse winterweer houdt veel mensen binnen, maar juist wie zich warm aankleedt, een deken meeneemt en een thermosfles met warme chocolademelk of glühwein bij de hand heeft, wordt beloond met een adembenemend schouwspel. Ver weg van de lichtvervuiling van de Randstad is Texel een van de beste plekken van Nederland om de sterrenhemel in al haar glorie te zien.
De wintermaanden zijn bovendien ideaal voor sterrenkijkers. De lucht is vaak helder en schoon, de nachten zijn lang, en de sterrenbeelden staan lager aan de hemel, waardoor ze beter zichtbaar zijn dan in de zomer. Tussen ongeveer één uur ’s nachts en vijf uur ’s ochtends wordt een groot deel van de straatverlichting uitgeschakeld. Dat betekent dat de hemel boven het eiland zich in al haar glorie kan ontvouwen, zonder dat het licht van huizen of straten de sterren overschaduwt. Zoek een beschutte plek in de duinen, op de Waddendijk of bij de Slufter, wikkel je in een warme deken en laat je ogen de hemel afspeuren.
Vijf bekende sterrenbeelden om naar te zoeken
Zo, lig je lekker? Ga dan nu maar eens op zoek. Voor het gemak kun je er de app Sky View Lite bij downloaden. Als je daarmee je telefoon langs de hemel beweegt, zie je de sterrenbeelden vanzelf.
1. Grote Beer (Ursu Major), ofwel ‘de steelpan’, naar de vorm die de zeven felle sterren met elkaar vormen. Ongetwijfeld het meest bekende sterrenbeeld, ook omdat het – met Cassiopeia en Orion (zie onder) – behoort tot de meest zichtbare sterrenbeelden van het noordelijk halfrond.
2. Cassiopeia (kortweg Cas) is herkenbaar aan de W, gevormd door vijf felle sterren.
3. Poolster. Kun je eigenlijk niet missen door z’n felheid. De Poolster geeft het noorden aan. Je kunt ’m spotten door vanaf de Grote Beer een lijn naar boven te trekken vanaf de twee buitenste sterren van de pan. De eerste heldere ster die je tegenkomt is de poolster.
4. Kleine Beer (Ursa Minor). De Poolster maakt er deel van uit, als hoogste punt van de steel. Want ook de Kleine Beer heeft iets weg van een pannetje. Net als de Grote Beer is ook dit sterrenbeeld altijd goed zichtbaar.
5. Wat lastiger te spotten: Orion. Heeft de vorm van een zandloper en ook voor dit sterrenbeeld heb je zeker geen sterrenkijker nodig. Je kunt Orion het snelst vinden via de twee reuzensterren Betelgeuze (linksboven van de zandloper) en Rigel (rechtsonder van de zandloper).
Naast de sterrenbeelden zijn er in de wintermaanden vaak spectaculaire vallende sterren te zien. December is bijvoorbeeld de maand van de Geminiden, een van de mooiste meteorenzwermen van het jaar. Bij een heldere hemel schieten soms tientallen meteoren per uur door de lucht. Deze vallende sterren zijn eigenlijk geen sterren, maar deeltjes uit de ruimte die in onze atmosfeer verbranden en daarbij een lichtspoor achterlaten. Wie een wens wil doen, doet er dus goed aan om juist in deze periode een paar koude, maar magische uren buiten door te brengen.
Texel heeft bovendien een bijzondere plek voor iedereen die meer over sterren wil leren: de Volkssterrenwacht De Jager, vernoemd naar de beroemde Texelse sterrenkundige prof. dr. Kees de Jager. De sterrenwacht ligt vlak bij Ecomare en organiseert regelmatig kijkavonden, ook in de winter, waarbij bezoekers met telescopen het heelal kunnen ontdekken en uitleg krijgen van vrijwilligers en amateur-astronomen. Zo wordt het sterrenkijken niet alleen mooi, maar ook leerzaam.